Bayburt; Karadeniz’in yeşil örtüsüyle Doğu Anadolu’nun köklü geçmişini harmanlayan, her adımda farklı bir hikâye sunan gizli bir hazine. Baksı Müzesi’nin sanatıyla büyülenip Çoruh Nehri’nin coşkusuna kapılmak, Sırakayalar Şelalesi’nde doğanın huzurunu hissetmek veya Kop Dağı’nda karların arasında kaybolmak…
Senin için özenle hazırladığımız Bayburt’ta gezilecek yerler listesi seni hem geçmişe hem doğanın kucağına doğru bir yolculuğa çıkaracak. Şimdi, rotamızı Bayburt’un saklı kalmış güzelliklerine çevirelim!
Baksı Müzesi
Bayburt’un Bayraktar köyünde, Çoruh Vadisi’ne hâkim bir tepede konumlanan Baksı Müzesi; doğayla, tarihle ve kültürle iç içe olan bir sanat ve deneyim alanı. Sanatçı Prof. Dr. Hüsamettin Koçan’ın hayalini gerçekleştirmek için kurduğu bu etkileyici kompleks, çağdaş sanat ile geleneksel el sanatlarını aynı çatı altında buluşturuyor. Yaklaşık 40 dönümlük geniş bir alana yayılan Baksı Müzesi’nde sergi salonlarından atölyelere, konferans alanlarından kütüphaneye kadar birçok farklı birim mevcut. Bu müzeye gittiğinde hem içeride sergilenen eserlerle hem de manzarayla büyüleneceksin.
İsmini hem köyün eski adı olan “Baksı”dan hem eski Türk kültüründe “şaman” anlamına gelen “baksı” kavramından alan müze, Anadolu’nun yaratıcı ruhunu yaşatma amacını taşıyor. 2014 yılında Avrupa Konseyi Müze Ödülü’ne layık görülmesi de bu vizyonun uluslararası alandaki takdirinin bir kanıtı. Ayrıca müzede farklı yaş gruplarından katılımcıları deneyimli sanatçılarla buluşturarak çağdaş sanatla yaratıcı bir bağ kurma imkânı sunan atölyeler düzenleniyor. Çoruh Vadisi’nin büyüleyici atmosferini deneyimlemek ve sanatla buluşmak istersen müzeyi pazartesi günleri hariç 09.00-17.00 saatleri arasında ziyaret edebilirsin. Müzeye giriş ücreti 2025 yılı itibarıyla öğrenci 50, tam 170 TL şeklinde.
Bayburt Kalesi
Bayburt’un tam kalbinde, sarp kayalıkların zirvesine kurulmuş ihtişamlı bir yapı: Bayburt Kalesi! Kim tarafından yapıldığı kesin olarak bilinmese de Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerine ev sahipliği yaptığı biliniyor. Özellikle Selçuklu döneminde Tuğrul Şah tarafından onarılan kalede bu döneme ait kitabeler yer alıyor. Bir zamanlar dış yüzeyindeki renkli çiniler nedeniyle “Çinimaçin Kalesi” olarak anılan bu devasa yapı, ne yazık ki o eşsiz çinilerini zamana kaptırmış. Ama tarihî dokusu hâlâ dimdik ayakta.
Üstelik Dede Korkut Hikâyeleri’ne meraklıysan bir not: Bamsı Beyrek’in hikâyesinde adı geçen kale, büyük olasılıkla işte tam da burası! Kaleyi ziyaret etmek istersen girişler yıl boyunca açık ve ücretsiz. Ancak yolculuğa çıkmadan önce güncel ziyaret saatlerine göz atmayı unutma.
Aydıntepe Yeraltı Şehri
Yerin metrelerce altına inen gizemli bir dünya hayal et… Aydıntepe Yeraltı Şehri; Bayburt’un Aydıntepe ilçesinde âdeta geçmişin izlerini saklayan bir yer altı labirenti. Üstelik tüf kayalara oyularak yapılan bu etkileyici yapı, bir inşaat çalışması sırasında tamamen tesadüf eseri keşfedilmiş. Bu bölge yaklaşık 1 kilometre uzunluğunda galeriler, yaşam alanları, odalar ve havalandırma bacalarıyla bir mühendislik harikası!
Tarihçesi tam olarak bilinmemekle birlikte Halde halkının veya erken Hıristiyanlık döneminde Romalıların kovduğu ilk Hıristiyanların sığınmak için yaptığı tahmin ediliyor. Aydıntepe Yeraltı Şehri zaman zaman yapılan çalışmalar nedeniyle kapalı olabiliyor. Bu nedenle yer altı şehrini ziyaret etmeden önce açık olup olmadığını kontrol etmende fayda var.
Çoruh Nehri
Dünyanın en hızlı akan nehirlerinden biriyle tanışmaya hazır mısın? Bayburt’tan geçen Çoruh Nehri, adrenalin tutkunları için tam bir cennet! Nehrin çevresinde kamp kurmak için uygun alanlar da mevcut. Doğaseverler için sabah serinliğinde ve kuş sesleri eşliğinde bir yürüyüş, akşamsa yıldızların altında kamp ateşi… Kulağa harika gelmiyor mu?
İlkbahar aylarında daha coşkun akan ve yükselen sular; rafting, kano ve nehir kayağı gibi su sporları için uluslararası düzeyde tercih edilen bir parkur sunuyor. 1993 Dünya Rafting Şampiyonası’na ev sahipliği yapmış olması da boşuna değil! Zorluk derecelerine göre ayrılmış rafting parkurları, profesyonellerin yanı sıra yeni başlayanlara da hitap ediyor. Eğer maceraya hazırsan Çoruh Nehri seni bekliyor!
Dede Korkut Türbesi
Bayburt’un ruhunu anlamak istiyorsan yolun mutlaka Yıldırım (Masat) köyüne düşmeli. Burası sadece bir köy değil, aynı zamanda Dede Korkut’un efsanesiyle yaşayan bir bellek mekânı. Halk arasında “Ali Baba” ya da “Korkut Ata” olarak da anılan türbe, 9. yüzyıla tarihleniyor. Kesme taştan yapılmış dairesel bir kümbet formunda karşımıza çıkıyor.
Türbe, her yıl temmuz ayında düzenlenen Uluslararası Dede Korkut Kültür ve Sanat Şölenlerinin de en anlamlı duraklarından biri. Ziyaretçilerini hem tarihî hem manevi bir atmosferle karşılayan bu özel yapı, Bayburt’un kültürel hafızasını yakından tanımak isteyen herkesin listesinde olmalı.
Helva Köyü Buz Mağarası
Bayburt’un merkezine yaklaşık 33 kilometre uzaklıktaki Helva Köyü’nün yamacında yılın her mevsimi buz gibi kalan sıra dışı bir yer var: Buz Mağarası! İçeride seni yıl boyunca erimeyen buz sarkıtları ve dikitler karşılıyor. Doğanın bu etkileyici oyunu, burayı sanki gizli bir buz sarayına dönüştürüyor.
Geçmişte köylüler tarafından doğal bir soğuk hava deposu olarak kullanılan mağara, bugün meraklı gezginlerin uğrak noktası. Özellikle sıcak yaz aylarında buraya uğrayıp doğanın serin yüzünü keşfetmek eşsiz bir deneyim olabilir. Buraya ulaşım biraz zahmetli olabilir ama vardığında yorgunluğunu unutturacak bir yerle karşılaşacaksın.
Sırakayalar Şelalesi
Bayburt’un gizli kalmış doğa harikalarından biri olan Sırakayalar Şelalesi, şehir merkezine sadece 22 kilometre uzaklıkta seni bekliyor. Özellikle yaz aylarında serinlemek ve doğanın tadını çıkarmak isteyenlerin uğrak noktası olan bu yer, bölgenin en popüler mesire alanları arasında.
Ormanlarla çevrili şelale; piknik, doğa yürüyüşü ve fotoğrafçılık için biçilmiş kaftan! Şelalenin huzur veren sesi, kuş cıvıltıları ve yeşilin binbir tonuyla burada geçireceğin zaman hem bedenine hem zihnine iyi gelecek, bizden söylemesi…
Kenan Yavuz Etnografya Müzesi
Bayburt’un Beşpınar köyünde, Demirözü Vadisi’nin kalbinde yer alan Kenan Yavuz Etnografya Müzesi yaşayan bir kültür merkezi. İş insanı Kenan Yavuz’un kişisel girişimiyle kurulan bu eşsiz mekânda Anadolu’nun kadim yaşam biçimini gelecek kuşaklara aktarmak amaçlanıyor. Geleneksel köy evlerinden değirmene, konaktan amfi tiyatroya, kütüphaneden etkinlik alanlarına kadar toplamda 26 farklı yapıdan oluşan bu kültürel kompleks, ziyaretçilerine zamanda yolculuk hissi yaşatıyor. Her köşesi, Anadolu’nun bin yıllık hafızasından bir iz taşıyor.
Burada harman şenlikleri, Dede Korkut etkinlikleri, müzikli geceler ve kültürel buluşmalarla köy hayatı yeniden canlandırılıyor. Avrupa Müze Forumu tarafından verilen SILLETTO Ödülü ile “Avrupa’da Yılın Müzesi” seçilmesiyse buranın ne kadar özel olduğunun kanıtı! Ziyaret saatleri ve etkinlik takvimi zaman zaman değişebildiği için gitmeden önce müzenin resmî sitesini kontrol edebilirsin.
Çımağıl Mağarası
Bayburt’un yer altı hazinelerinden biriyle tanışmaya hazır mısın? İl merkezine yaklaşık 35 kilometre uzaklıktaki Aşağı Çımağıl köyünde yer alan Çımağıl Mağarası, doğanın sabırla işlediği bir sanat eseri gibi. Mağaranın içinde seni bekleyenler sadece karanlık geçitler değil; sarkıtlar, dikitler, traverten basamakları, mağara incileri ve minik göletler bu büyülü atmosferin bir parçası. Her adımda farklı bir şekil, farklı bir renk…
Kimi odalar “Kremalı Oda”, “Hayaletler Odası” veya “Mavi Oda” gibi isimleriyle bile hayal gücünü tetikliyor. Özellikle renkli oluşumlar, burayı fotoğraf tutkunları için de eşsiz bir sahneye çeviriyor. Ulaşım biraz zahmetli olabilir ama bu doğa harikasını keşfetmenin verdiği tatmin her şeye değer! Ziyaretini de 10.00 ile 18.00 saatleri arasına planlayabilirsin.
Bayburt Saat Kulesi
Bayburt şehir merkezinin tam kalbinde yükselen Bayburt Saat Kulesi, seni zamanın ritmini duymaya çağırıyor. 1924 yılında Cumhuriyet’in birinci yıl dönümünde inşa edilen bu tarihî yapı, Millî Mücadele ruhunun mimariye yansıması. Yaklaşık 21 metre yüksekliğindeki kule; dairesel kaidesi, sekizgen gövdesi ve zarif tasarımıyla görülmeye değer.
Çalışma mekanizmasıysa dönemin şartlarını aşan bir hamleyle Almanya’dan getirilmiş. Bugün Bayburt’un simgelerinden biri olan saat kulesi, özellikle gün batımında sunduğu manzarayla hem fotoğraf tutkunları hem şehrin ruhunu yakalamak isteyenler için birebir.
Kop Şehitliği
Bayburt-Erzurum yolu üzerindeki Kop Dağı mevkiinde yer alan Kop Şehitliği, tarihin sessiz ama derin izlerini taşıyan bir anıt. 1916 yılında gerçekleşen Kop Dağı Savunması sırasında şehit düşen kahraman askerlerimizin anısına 1963 yılında inşa edilen bu alan, ulusal direnişin ve vatan sevgisinin simgesi.
Yaklaşık 13 metre yüksekliğindeki küp şeklindeki anıt, çevresinde yer alan şehit mezarlarıyla birlikte ziyaretçilere hem tarihî bir perspektif hem duygusal bir deneyim sunuyor. Buraya adım attığında dağların arasında yankılanan bir sessizlik içinde tarihe tanıklık ettiğini hissedeceksin.
Korgan Köprüsü
Hazırsan şimdi seni Bayburt’un zamanla yarışan taşlarına götürüyoruz! Tarihî İpek Yolu üzerinde, Akşar Beldesi’nde yer alan Korgan Köprüsü yüzlerce yıl öncesinden bugüne ayakta kalmayı başarmış bir geçit. Selçuklu dönemine ait olduğu düşünülen bu köprü, yerel halk arasında “Meliğin Köprüsü” olarak da biliniyor. Rivayete göre bu tarihî yapı, Melik Cemaleddin Mehmet tarafından yaptırılmış.
Kesme taştan inşa edilen, sivri kemerli ve iki gözlü bu zarif köprü âdeta bir mimari şiir. Yanlarındaki küçük nişler ve sağlam yapısıyla doğa yürüyüşü yapanların uğrak noktası olan köprü, tarihle doğayı aynı kareye sığdırmak isteyenler için birebir.
Bayburt Ulu Camii
Bayburt’un merkezindeki bu görkemli yapı, seni geçmişin derinliklerine davet ediyor! Şehir merkezinde yer alan Bayburt Ulu Camii, Selçuklu Sultanı II. Gıyaseddin Mesud’un emriyle inşa edilmiş ve yüzyıllardır dimdik ayakta. Silindirik gövdeli, çinili minaresiyle dikkat çeken cami, Selçuklu mimarisinin izlerini taşıyan mihrap ve minberiyle de hayran bırakıyor. Duvarlarındaki kitabeler, caminin tarihine ışık tutarken her taşında geçmişten izler bulmak mümkün.
Caminin hemen yanında zamanın sessiz tanıklarından biri olan Museviye Medresesi yer alıyor. Bu medrese, Bayburt’un eğitim ve kültür tarihinde önemli bir yere sahip. İster mimari meraklısı ol ister tarih tutkunu, Ulu Camii’nin atmosferi seni derinden etkileyecek.
Kaleardı Şehir Parkı
Bayburt’un tam ortasında, Çoruh Nehri kıyısında nefes alabileceğin ferah bir alan arıyorsan rotanı Kaleardı Şehir Parkı’na çevir! Yaklaşık 50 bin metrekarelik geniş bir alana yayılan bu park, şehrin stresinden uzaklaşmak isteyenler için ideal bir seçenek sunuyor.
Parkta yok yok: yürüyüş yolları, çocuk oyun alanları, spor aletleri, kamelyalar ve keyifli bir mola verebileceğin bir kafe… Üstelik nehir manzarası eşliğinde vakit geçirmek burada apayrı bir keyif. Sabah yürüyüşü yapabilir, çocuklarınla eğlenceli saatler geçirebilir ya da sadece banklardan birine oturup kendini su sesinin huzuruna bırakabilirsin.
Şehit Osman Türbeleri
Bayburt’un simgesel tepelerinden biri olan Şehit Osman Tepesi hem manzarasıyla hem taşıdığı anlamla büyüleyici bir yer. Bu tepenin zirvesinde yer alan iki türbe, Bayburt’un tarihî ve manevi dokusunu yansıtan en özel yapılardan. Rivayetlere göre bu türbeler Saltuklular dönemine ait ve Mengüç Gazi’nin kardeşi Osman ile kız kardeşi için inşa edilmiş. Kesme taştan yapılmış ve konik çatılı bu yapılar, tipik Selçuklu mimarisinin zarif örnekleri arasında. Tepenin sunduğu manzara ise huzurlu bir deneyim vadediyor.
Yakupabdal Tabiat Parkı
Şehir kalabalığından uzaklaşıp doğayla baş başa kalmak istiyorsan Yakupabdal Tabiat Parkı tam sana göre! Bayburt’un Demirözü ilçesinde yer alan ve “Doğu’nun Abant’ı” olarak anılan bu park, doğanın en dingin hâliyle karşılaşacağın yerlerden biri. Park; sarıçam ormanları, yapay göleti, serin havası ve kuş sesleriyle şehirden uzaklaşıp ferahlamak için birebir. Parkın içinde yer alan Yakupabdal Türbesi de manevi atmosferiyle öne çıkıyor.
Bayburt’un piknik alanlarından olan Yakupabdal Tabiat Parkı’nda ister piknik yap ister gölet kenarında yürüyüşe çık istersen oltanı alıp balık tut… Burada keyifli vakit geçirmek için pek çok şey yapabilirsin. Üstelik Yakupabdal Tabiat Parkı, kuş gözlemciliği gibi doğa aktiviteleri için de oldukça elverişli. Tertemiz havası ve sakin atmosferiyle bu park, Bayburt gezilecek yerler listende mutlaka yer almalı.
Aydıntepe Yaylası
Bayburt’un doğal güzelliklerinden bir diğeri de Aydıntepe Yaylası. Şehrin karmaşasından uzaklaşıp huzur dolu bir ortama kaçmak istiyorsan burası tam sana göre! Yemyeşil bitki örtüsüyle kaplı yayla, özellikle doğa yürüyüşü ve kamp tutkunlarının vazgeçilmez adreslerinden biri.
Temmuz aylarında düzenlenen şenliklerle açık hava festivali havasına bürünen Aydıntepe Yaylası, kışın karla kaplanarak bambaşka bir güzelliğe kavuşuyor. Buraya geldiğinde tertemiz havasını içine çek, göletin kenarında oturup kuş seslerini dinleyip doğanın büyüsüne kapıl. İstersen çadırını kapıp burada kamp yapabilir ya da günübirlik bir gezintiyle yaylanın tadını çıkarabilirsin. Hadi, Aydıntepe Yaylası’nda doğayla baş başa kalmanın keyfini çıkar!
Kop Dağı Kayak Merkezi
Kış sporlarına meraklıysan Bayburt’un en heyecan verici duraklarından biri Kop Dağı Kayak Merkezi! Erzurum sınırında, yaklaşık 3000 metre yükseklikte yer alan bu merkez, Türkiye’nin önemli kayak rotaları arasında. Kayak merkezinin aralık ayından mayıs sonuna kadar karla kaplı pistlerinde kayak, snowboard ve kızak keyfi yapabilirsin.
Merkezde farklı zorluk derecelerine sahip pistler, teleski hizmeti ve konaklama tesisleri mevcut. Hava koşulları elverişli olduğunda kar üstünde yürüyüş yaparak da manzaranın tadını çıkarabilirsin. Sıcak bir kahve eşliğinde karların arasında dinlenmek de cabası. Macera dolu bir kış tatili planlıyorsan Kop Dağı Kayak Merkezi’ni Bayburt’ta gezilecek yerler listene eklemeyi unutma.
Varzahan Manastırı
Bayburt’un Uğrak yani eski adıyla Varzahan köyünde yer alan Varzahan Manastırı, tarih meraklıları için göz ardı edilmemesi gereken bir durak. 10. yüzyıldan kalma bu tarihî yapı, bir zamanlar Ermeni kültürünün izlerini taşıyan önemli bir dinî merkezdi. Kesme taş ve tuğladan inşa edilmiş ve günümüzde büyük oranda harap durumda olan manastır, özellikle tarih ve fotoğraf meraklıları için dikkat çekici bir durak. Ancak bölgeye gitmeden önce yapının güncel durumu hakkında bilgi almakta fayda var.
Bayburt Bedesteni
Bayburt’un kalbinde, Ulu Cami’ye komşu olan Bayburt Bedesteni tarihin izlerini taşıyan otantik bir yapı. Osmanlı döneminde ticaret merkezi olarak kullanılan bu kapalı çarşı, ortasında geniş bir avluya sahip. Geçirdiği bir yangın sonucunda kitabeleri yok olduğundan ne zaman ve kim tarafından yapıldığı bilinmese de Evliya Çelebi’nin XVII. yüzyılda burayı “gayet süslü ve zarif” olarak tanımlaması, yapının estetik değerini vurguluyor.
Taş ve tuğladan inşa edilen bedesten, günümüzde Bayburt Belediyesi Sanat Galerisi olarak kullanılıyor. İç mekânı kare planlı olan yapının dört bölüme ayrılan ana salonu, ortadaki bir payeden duvarlara uzanan sivri kemerlerle destekleniyor. Her bölüm kubbelerle örtülmüş. Batısında yer alan uzun, dikdörtgen biçimli bölümse sıralı kubbe ve tonozlarla kaplı. Bayburt Bedesteni’ni ziyaret ederek taş süslemeleri ve dikkat çekici mimari detayları inceleyebilir, Bayburt’un tarihî yerlerinin dokusunu daha yakından hissedebilirsin.
Ferahşat Bey Camii
Demirözü ilçesine bağlı Pulur (Gökçedere) kasabasında bulunan Ferahşat Bey Camii, Osmanlı mimarisinin zarif bir yansıması. Akkoyunlu Valisi Ferahşat Bey’in yaptırdığı cami, tek kubbeli ve iki renkli kesme taşlarla inşa edilmiş. Yanındaysa dönemin eğitim merkezlerinden biri olan L şeklinde bir medrese uzanıyor.
Burada âdeta taşın dile geldiği bir atmosfer var. Kubbesindeki ince detaylar ve taş işçiliğindeki estetik, Osmanlı döneminin ruhunu iliklerine kadar hissettiriyor. Caminin avlusunda dolaşırken tarihle iç içe bir yolculuğa çıkabilirsin.
Bayburt Evleri
Tarih, Bayburt sokaklarında yürürken taş ve ahşapla can buluyor. Geleneksel Bayburt evleri, kentin geçmişine açılan birer pencere gibi. Yüksek taş duvarlarla çevrili, avlulu yapılarıyla dikkat çeken bu evler, Selçuklu ve Osmanlı mimarisinin zarif detaylarını günümüze taşıyor.
Odalar, sofalar, avlular… Bayburt evleri, sıradan bir konuttan çok daha fazlası. Kalın taş duvarlar, soğuk kış günlerinde sıcak bir sığınak sunarken ahşap kapıların ardında ince ince işlenmiş detaylar son derece dikkat çekici. Evlerin her köşesi, Bayburt’un köklü geçmişinden izler taşıyor. Bayburt evleri, sadece birer yapı değil, geçmişin izlerini taşıyan sessiz tanıklar. Şehirde gezinirken bu tarihî yapıları görüp detaylara yakından bakmak Bayburt’un kültürel kimliğini daha yakından tanımanı sağlayacak.
Bayburt Dede Korkut Müzesi
Dede Korkut hikayelerinin izini sürebileceğin, kültürel bir yolculuğa çıkmaya var mısın? O zaman rotanı Bayburt Dede Korkut Müzesi’ne çevirmeye hazır ol. Eski bir hamam binasında konumlanan müze, Bayburt’un tarihine ve Dede Korkut anlatılarına adanmış odalara sahip.
Müzede seni Dede Korkut boylarını temsil eden bal mumu heykeller, maketler ve anlatıların canlandırıldığı odalar karşılayacak. Giriş katında Dede Korkut’un Türk kültüründeki yeri, soylamaları ve ağıtları eşliğinde geçmişe yolculuk yapabilir; üst kattaysa Bayburt’un tarihî ve doğal zenginliklerini keşfedebilirsin. Ayrıca dijital ekranlarda “Ne kadar Bayburtlusun?” ve “Köyüne dokun” gibi etkileşimli bölümlerle ziyaretçilerle interaktif bir bağ kuruluyor.
Bayburt’ta tarih kokan sokaklarda kaybolmak, doğanın kucağında nefes almak ve Dede Korkut’un izinde masalsı bir yolculuğa çıkmak kulağa nasıl geliyor? Bayburt’ta keşfedeceğin her köşe, sana unutulmaz anılar bırakacak.
Hadi, keşif rotan hazır! Şimdi Etstur ile macerana adım atıp Bayburt otellerini incelemeye başla, konaklayacağın yeri belirledikten sonra Bayburt’un kendine has dünyasını keşfet!
