Türk tarihinin en çetin mücadelelerine tanıklık eden Gelibolu, birden fazla medeniyetin hakimiyeti altına girmiş köklü bir yerleşim yeri. Bu yazımızda, Çanakkale’ye bağlı Gelibolu ilçesinde mutlaka ziyaret etmen gereken yerleri mercek altına alıyoruz!
Gelibolu ilçesi öylesine etkileyici yapılara ve alanlara ev sahipliği yapıyor ki görkemli bir geçmişe ayna tutan bu yerlere karşı kayıtsız kalmak imkansız. Bugün önemli bir tatil beldesi olarak da sık sık ziyaret edilen ilçe, buradaki yaşanmışlığı iliklerine kadar hissetmen için seni de tarih dolu bir yolculuğa davet ediyor. Hazırsan, Gelibolu ziyaretlerinde mutlaka uğraman gereken yerlere doğru yolculuğumuza başlayalım!
1. Gelibolu’nun Tarihi Önemi
Tarih boyunca Frigler, Lidyalılar, Persler, Romalılar, Bizanslılar ve Türkler olmak üzere pek çok medeniyet tarafından yönetilen Gelibolu, ülkemizdeki kültürel çeşitliliğin önemli bir simgesi olma niteliği taşıyor. Türkiye’nin geçmişine damga vuran Kurtuluş Savaşı, Çanakkale Savaşı ve Birinci Dünya Savaşı gibi önemli savaşların izleri de Gelibolu ilçesinin her bir köşesine adeta kazınmış durumda.
Gelibolu’yu Gelibolu yapan asıl nokta ise 1915 yılındaki Çanakkale Savaşı’na yakından şahit olması ve bu savaşın tüyler ürperten izlerini tüm çarpıcılığıyla yansıtmasından geçiyor. Savaşta hayatını kaybedenler için yaptırılan pek çok anıt ve mezarlığın yanı sıra ziyaretçilerini adeta o günlere ışınlayan müzeleriyle de dikkat çeken Gelibolu, yerli ve yabancı sayısız turist tarafından ziyaret akınına uğruyor.
2. Gelibolu’nun Doğal ve Kültürel Güzellikleri
Tarih ve doğanın kesiştiği birbirinden etkileyici yerlere ev sahipliği yapan Gelibolu hem keyifli hem de kültür dolu bir seyahat için ideal bir gezi rotası. İşte Gelibolu’nun birbirinden etkileyici doğal ve kültürel güzellikleri!
2.1. Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Parkı
Senede yaklaşık üç milyon ziyaretçiyi ağırlayan Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Parkı, doğayla iç içe bir parktan çok daha fazlası. Kurtuluş Savaşı’nda destan yazan askerlerin şehitliklerine de ev sahipliği yapan Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Parkı 1973 yılında kurulmuş. Savaştaki batık gemileri, topları, siperleri ve daha pek çok kalıntıyı inceleme fırsatı bulabileceğin bu milli park, Çimenlik Kalesi, Değirmen Burnu Tabyası, Feyzullah Efendi Mezarı ve Havuzlar Şehitliği Anıtı gibi yapılara ev sahipliği yapıyor.
2.2. Anzak Koyu
Gelibolu’nun şahit olduğu savaşlarda en az Türk askerleri kadar Anzak askerleri de göz dolduran bir kahramanlık örneği sergilemiş. Hatta Ulu Önder Atatürk, Gelibolu’da yaşamını yitiren Anzak askerleri için “Onlar, bu toprakta canlarını verdikten sonra artık bizim evlatlarımız olmuşlardır.” cümlesini kurmuş. İşte Anzak Koyu da adını, Çanakkale Savaşı’nda canla başla savaşan Anzak askerlerinden alıyor.
Çatışmaların en şiddetli yaşandığı bölge olan 600 metre uzunluğundaki Anzak Koyu, Çanakkale Savaşı’nda bu bölgeye çıkarma yapan Anzak askerlerinin mezarlıklarını barındırıyor.
2.3. Gelibolu Mevlevihanesi
Dünyanın en önemli mevlevihanesi olarak kabul edilen Gelibolu Mevlevihanesi, savaş öncesi dönemde mescitlere, kütüphanelere, yemekhaneye, okula, hana ve harem dairesine ev sahipliği yapıyormuş. Gelibolu Mevlevihanesi ne yazık ki eski işlevinden uzakta ancak yıllar önce yapılan restorasyonla birlikte her yıl yüz binlerce ziyaretçiyi ağırlamaya devam ediyor.
2.4. Çimpe Kalesi
Osmanlı Devleti’nin Rumeli’ye geçişi sırasında 1352 yılında fethettiği ilk bölge olan Çimpe Kalesi, bazı kaynaklara göre Bizans İmparatorluğu tarafından Osmanlı’ya hediye edilmiş. Daha sonra Türkler bu kaleyi Balkan seferlerinde üs olarak kullanmış. Bugün ilgi çekici tarihi geçmişinin yanı sıra muhteşem manzarasıyla da dikkat çeken Çimpe Kalesi, Gelibolu ziyaretinde uğraman gereken yapılar arasında üst sıralarda yer almalı.
2.5. Kömür Limanı
Dalış turizminin önemli merkezlerinden biri olarak bilinen Kömür Limanı, Gelibolu-Saros Körfezi’nde konumlanıyor. Rivayetlere göre bu liman, ismini geçmişte bu bölgeden teknelerle kömür taşınmasından alıyor. Kömür Limanı, günümüzde su altı görüş mesafesinin son derece geniş olmasıyla dalış tutkunlarının uğrak noktası.
2.6. Gelibolu Deniz Feneri
1856 yılında inşa edilen görkemli Gelibolu Deniz Feneri, 226 kilometrelik uzunluğuyla Türkiye’nin en yüksek deniz feneri olma özelliğini taşıyor. Huzurlu ve göz alıcı bir manzarayı gözler önüne seren fenerin çevresinde, yine keyifli bir seyir deneyimi sunan kafe ve restoranlar da yer alıyor.
3. Gelibolu’nun Ünlü Tarihi ve Dini Mekanları
Gelibolu’nun nefes kesen geçmişi göz önüne alındığında ünlü tarihi ve dini mekanlarının bu denli fazla olması şaşırtıcı değil. Birbirinden etkileyici anıtlardan türbelere, farklı tarihi yapılara ev sahipliği yapan Gelibolu, destansı geçmişini tüm ihtişamıyla gözler önüne seriyor.
3.1. Gelibolu Şehitler Abidesi
1960 tarihinde hizmete giren Gelibolu Şehitler Abidesi, Gelibolu Yarımadası’nın her yıl milyonlar tarafından ziyaret edilme sebeplerinden biri. Hisarlık Tepe üzerinde konumlanan Şehitler Abidesi, Çanakkale Savaşı’nda hayatını kaybeden 253 bin askerin anısına yaptırılmış. Yüksekliği 42 metreyi bulan ve 7,5 metre genişliğe sahip olan Gelibolu Şehitler Abidesi, tavan kısmında yer alan mozaik Türk bayrağı ile ayrıca dikkat çekiyor.
3.2. Fransız Mezarlığı ve Anıtı
Muhittin Reis Caddesi üzerinde konumlanan ve Morto Koyu’na göz kırpan Fransız Mezarlığı ve Anıtı, 1854 yılında başlayan Kırım Harbi’nde Türklerle birlikte Ruslara karşı savaşan Fransız askerleri adına yaptırılmış. Savaşta hayatını kaybeden 5 bin Fransız askerin anısına 1934 yılında inşa edilen anıt, bahçesinde kademe kademe ilerleyen mermer mezarlıklara ev sahipliği yapıyor.
3.3. Azaplar Camii
Namazgah olarak da bilinen Azaplar Camii, bir açık hava camisi olma özelliğine sahip. Savaşların yoğun olduğu dönemde kullanılmak üzere tasarlanan bu yapı, incelikli işlemeleri ve sıra dışı tasarımıyla öne çıkıyor.
3.4. Sinan Paşa Türbesi
Hamzaköy bölgesinde yer alan Sinan Paşa Türbesi, İkinci Bayezid’in damadı, Rumeli Beylerbeyi olarak da anılan Sinan Paşa’nın naaşına ev sahipliği yapıyor. Gelibolu tersanelerinin gelişmesi için büyük bir çaba sarf eden Sinan Paşa, Gelibolu tarihinde en değerli isimlerden biri olarak anılıyor.
3.5. Morto Koyu
Çanakkale Savaşı sırasında İngilizlerin çıkartma yaptığı en büyük koy olan Morto, tüyler ürperten sığınaklara ve nefes kesen bir manzaraya ev sahipliği yaptığı için kendi içerisinde görkemli bir tezatlık barındırıyor. İngilizlerin Türk donanmasını tehdit ederek yaptığı çıkartma sonrası bu koy Fransızlara devredilmiş. Ancak daha sonra Türklerin yaptığı akıllıca hamle ile Fransızlar yenilgiye uğramış.
3.6. Fatma Kadın Plajı
İlçe merkezine 15 kilometre uzaklıkta yer alan Fatma Kadın Plajı, kamp tutkunları için son derece ideal bir ortama sahip. Ücretsiz giriş yapabileceğin bu plajda bol bol ağaçlık alan da bulunuyor. Plaj ücretsiz olsa da şemsiye ve şezlong hizmeti ücretli. Kamp fikrine uzaksan plajın çevresindeki konaklama alanlarına da göz atabilirsin.
3.7. Bayraklı Baba Türbesi
Hamzaköy bölgesinde yer alan Bayraklı Baba Türbesi oldukça anlamlı bir hikayeye sahip. Gelen ziyaretçilerin mutlaka Türk bayrağı astığı bu türbe, etkileyici bir görsellik sunmasının yanı sıra farklı rivayetleriyle de dikkat çekiyor. Söylentilere göre erken Osmanlı Dönemi’nde bayraktarlık yapan Karacabey, Bizanslılar tarafından esir alınmış ve parçalara böldüğü Türk bayrağını yutarak bayrağın düşman eline geçmesini önlemiş. Daha sonra Türk askerleri tarafından kurtarılan Karacabey, yaşadığı bu olayı kimseye inandıramayınca kanıt olarak midesini parçalamış ve hayata gözlerini yummuş.
4. Gelibolu’daki Müzeler ve Diğer İlgi Çekici Yerler
Savaşın çarpıcı izlerini yansıtan Gelibolu müzeleri, ilçeye uğradığında mutlaka ziyaret etmen gereken noktalar arasında yer alıyor. Özellikle de Savaş Müzesi, Piri Reis Müzesi ve Antika Traktör Müzesi, Gelibolu ziyaretçilerinden büyük ilgi toplamayı başarıyor.
4.1. Gelibolu Savaş Müzesi
Etkileyici bir kahramanlık hikayesini gözler önüne seren Gelibolu Savaş Müzesi, savaşın acı dolu yönüne yakından şahit olmayı sağlıyor. Çanakkale Savaşı’nda atılan kurşunlar, parçalara ayrılan şarapneller, askerlerin kullandığı envai çeşit eşyalar bu müzede tüm gerçekliğiyle sergileniyor ve geçmişe dokunaklı bir kapı açıyor. 7 bin çeşit buluntunun yer aldığı Gelibolu Savaş Müzesi, Kore Kahramanlar Caddesi’nde konumlanıyor.
4.2. Piri Reis Müzesi
Çanakkale Boğazı’nın girişinde yer alan Piri Reis Müzesi, dünyaca ünlü denizci Piri Reis’e ait büstlere, haritalara ve tablolara ev sahipliği yapıyor. Bizans Dönemi’nde Arap istilasına karşı korunma amacıyla inşa edilen Gelibolu Kalesi’nin içerisindeki Piri Reis Müzesi, ölümsüz denizcinin yaşamına dair değerli bulguları bünyesinde barındırıyor.
4.3. Antika Traktör Müzesi
Çeşitli markaların 1800’lü yıllardan bugüne ürettiği traktör modellerini gözler önüne seren Antika Traktör Müzesi, tam bin 500 metrekarelik bir alanda yer alıyor. Bu göz alıcı koleksiyonda antika traktörlerden yakın geçmişte tasarlanan traktörlere kadar pek çok seçenek yer alıyor. Traktörlerin birçoğu Anadolu’nun farklı noktalarından müzeye getirilmiş ancak üç tanesinin Belçika’dan getirildiği söyleniyor. Müzede birbirinden heybetli traktörleri incelemenin yanı sıra minyatür ve hediyelik traktörler de satın alabilirsin.
4.4. Saruca Paşa Hamamı
1436 ve 1455 yılları arasında yaptırılan Saruca Paşa Hamamı, Gelibolu Yarımadası’nın en önemli yapıları arasında yer alıyor. Türk mimarisinin en incelikli detaylarını barındıran Saruca Paşa, kadın hamamı ve erkek hamamı olmak üzere iki ayrı kısımdan oluşuyor. Taşlar ve tuğlalarla inşa edilen hamamın sade ve minimal bir tasarımı mevcut. Buna rağmen etkileyici atmosferini yitirmiş değil.
4.5. Bebek Kayalıkları
Saros Körfezi açıklarında konumlanan Bebek Kayalıkları, tüplü dalış sporuna meraklı olan herkesin mutlaka uğraması gereken bir yer. Su altı dünyasının sıra dışı detaylarını keşfedebileceğin berrak deniziyle Bebek Kayalıkları, rivayetlere göre geçmişte Aegospotami Antik Kenti’ne de ev sahipliği yapmış.
5. Gelibolu’da Konaklama Seçenekleri
Gelibolu hem bütçene hem de konforuna uygun pek çok otel ve pansiyona ev sahipliği yapıyor. Gezini planlamadan önce Gelibolu otelleri hakkında detaylı bilgi edinebilir ve rezervasyonunu kısa sürede oluşturabilirsin. Gelibolu öncesi tüm Çanakkale’yi keşfetmek istiyorsan il genelindeki otel ve konaklama imkanlarını da inceleyebilirsin.
Gelibolu’nun destansı tarihine yakından şahit olmak ve ilçeyi adım adım keşfetmek çıkmak için Etstur üzerinden Çanakkale otelleri ve ücretlerini incele, dönemsel fırsatları kaçırma!
